KARABÜK (TİHA) – Çankırı Özel Sporcular İl Temsilcisi olan Beden Eğitimi Öğretmeni Engin Orbay ile eğitim verdiği özel gereksinimli bireyler hakkında keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik.
12 yıldır beden eğitimi öğretmenliği yapan Orbay, özel gereksinimli bireylere antrenörlük de yaparak fiziki dersler veriyor. Antrenörlüklerini yaptığı özel sporcularla Türkiye genelinde müsabakalara katılarak bir çok başarı elde ettiler. Katıldıkları müsabakalar sayesinde ve spor eğitimiyle fiziki gelişimlerine katkıda bulunulmasının yanı sıra öğrencilerin sosyal hayatta aktif rol oynamaları da sağlanıyor. Engin Orbay, TİHA muhabiri Sudem Orbay’ın sorularını yanıtladı.
Kendinizi tanıtabilir misiniz?
Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği ile Beden Eğitimi Öğretmenliği Bölümünden mezun oldum. 22 yıldır öğretmenlik mesleğini icra ediyorum. Mesleğimin ilk 10 yılı sınıf öğretmenliği yaptıktan sonra 12 yıldır da beden eğitimi öğretmenliği yapıyorum. Aktif olarak özel gereksinimli bireylerin spor ve fiziki etkinlikler dersleri vererek onlara sportif faaliyetlerinde antrenörlük yapıyorum.
Bu eğitimi vermek için hangi bölümden mezun olmak gerekiyor?
Özel gereksinimli öğrencilerin eğitiminde görev alacak öğretmenlerin Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü mezunu ya da ilgili alanda gerekli eğitimleri almış olmaları gerekmektedir.
Eğitim verdiğiniz öğrencilerin yaş grubu ve genel özellikleri nelerdir? Bu eğitimi hangi spor dallarında veriyorsunuz?
Eğitim verdiğimiz öğrenciler ilkokul, ortaokul ve lise düzeylerine ait yaş gruplarında bulunan özel gereksinimli bireylerden oluşuyor. Özel gereksinimli bireyler sağlık durumlarının uygun olması halinde atletizm, yüzme, futbol, futsal, basketbol, voleybol, judo, jimnastik, bocce (demir bilyelerle oynan bir oyun ve spor dalı), bowling vb. spor dallarını yapabilir ve müsabakalara katılabilirler.
Verdiğiniz eğitimin öğrencilere hem sosyal hayatta hem de fiziksel gelişim bağlamında nasıl bir katkı sağlıyor?
Sportif çalışmaların tamamı öncelikle özel gereksinimli bireylerin hareketliliğini arttırmakta, fiziksel gelişimlerini olumlu yönde desteklemektedir. Yapılan ve katılım sağlanan müsabakalar Özel gereksinimli bireylerin sosyalleşmesinde, günlük yaşam becerileri kazanmasında olumlu bir etkiye sahiptir.
“ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREYLERE ÖĞRETMENLİK YAPMAK DUYGUSAL OLARAK YORUCU”
Devam ettirmekte olduğunuz mesleğin zorlayıcı yanları nelerdir?
Her mesleğin kendi içinde zorlukları vardır. Öğretmenliğin de mesleğe ait zorlukları ve sorumlulukları bulunuyor. Öğretmen olarak gençliğe, topluma örnek olma gibi bir rolümüz ve sorumluluğumuz var. Özel gereksinimli bireylere öğretmenlik yapmak ise saydıklarımın yanı sıra hem fiziksel olarak hem de duygusal olarak bizler için yorucu oluyor.
Özel gereksinimli öğrencilere herhangi bir öğrenciye davrandığınızdan daha farklı bir davranış sergilemeniz gerekiyor mu? Gerekiyorsa nasıl davranışlar sergiliyorsunuz?
Özel gereksinimli öğrencilerin eğitim planlaması her öğrencinin özel durumuna göre yapılmakta ve uygulanmaktadır. Her öğrenciye özel bir eğitim-öğretim süreci olmakla birlikte buna bağlı olarak her öğrenciye gösterilen ve uygulanan davranış şekilleri de farklılık gösteriyor. Davranış şekilleri öğrencinin özel durumuna göre uygulanır, ancak burada yapılmaması gereken davranış şekilleri daha önemlidir. Asla şiddet ve alay eden davranışlara gidilmemelidir.
Özel gereksinimli bireylerin ailelerine de büyük bir rol düşüyor. Aileleri de öğrencinin eğitim sürecine dahil ediyor musunuz?
Özel gereksinimli bireylerin ailelerine yönelik olarak alan öğretmenlerimizce veli eğitimleri planlanıp uygulanıyor. Öğrencilerin özel durumları gözetilerek gelişimlerini destekleyici veli tutum ve davranışları konularında bilgilendirme ve yönlendirmeler de yapılıyor.
Bahsettiğiniz veli eğitimlerinde genelde velilere ne gibi konularda eğitim veriyorsunuz, tavsiyeleriniz nelerdir?
Aile eğitimlerinde ve veli toplantılarında velilere öğrencilerin eğitim durumları ile ilgili bilgilendirme sağlanıyor. Eğitim sürecinin ve öğrenci gelişiminin planlamaya uygun yürütülmesi için veliye düşen görevler hatırlatılıp, sürecin başarılı yürütülebilmesi için velilerin neleri yapmaları veya yapmamaları konusunda rehberlik yapılıyor. Okul-veli iş birliğinin özel eğitimde önemi çok fazla olduğu için eğitim sürecine veli de dahil edilmektedir.
Aileler çocukları için size nasıl ulaşıyor veya sizin onları teşvik ettiğiniz oluyor mu?
Kurumumuz Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bir devlet okuludur. Eğitim çağına gelmiş özel gereksinimli bireyler Rehberlik Araştırma Merkezlerinin yönlendirmesiyle öğrenci kaydı almaktayız. Okul dışı sportif faaliyetlerde bizim velilere ulaştığımız ve öğrencisinin spor yapmasını sağlaması konusunda teşvik ettiğimiz oluyor. Bunun yanında velilerin bize ulaştığı durumlarda yaşanıyor.
Türkiye’de yaptığınız işe yeterince önem ve destek verildiğini düşünüyor musunuz? Türkiye’de ve dünyada bu meslek ne kadar yaygın?
Özel eğitim ve özel bireylere yaklaşım ülkemizde oldukça iyi durumda. Özel eğitime, özel bireylerin sosyal, sportif faaliyet ve etkinliklerine ülkemizde çok fazla önem ve destek verilmektedir. Özel bireyler için eğitim, sosyal, sportif faaliyetleri destekleyen kurum ve kuruluşlar ülkemizde iyi çalışmalar ve organizasyonlar yapmaktadır. Özel eğitim öğretmenliği son yıllarda ülkemizde tercih edilen bölümler arasında bulunuyor ve ülkemizde özel eğitim öğretmenliği tercihi artarak devam ediyor.
