KARABÜK (TİHA) – Safranbolu’nun tarihî mirasıyla özdeşleşen yemenicilik mesleği, ustalıkla işlenen derilerle geleceğe uzanan bir köprü oluşturuyor. Bu geleneksel zanaat, şehrin sokaklarında yaşayan bir geçmişi günümüze taşıyor.
Safranbolu Tarihi Çarşı’da unutulmaya yüz tutmuş meslekler arasında bulunan ve yemenicilik mesleğinin son temsilcilerinden birisi olarak sayılan Erhan Başkaya, TİHA muhabiri Bahadır Gegez ile röportaj gerçekleştirdi.
”ŞU AN SAFRANBOLU’DA TEK USTAYIM”
Yemenicilik mesleğine nasıl başladınız?
43 senedir bu mesleğin içindeyim. Bedensel engelli olduğum için 1980’lerde çıraklıktan işe adım attım. Benim dönemimde Safranbolu’da kundura ve ayakkabı işi ile uğraşan çok vardı. O dönemde kimsenin pek yapmadığı yemenicilik mesleğini öğrenmeye, o işi yapmaya karar verdim. Bu meslek hakkındaki çoğu şeyi öğrendim. O zamanlar Safranbolu’da yemenicilik mesleğini yapanlar bir elin parmaklarını geçmiyordu. Şu an aktif olarak Safranbolu’da bu mesleği yapan tek ustayım. İşimi severek yapıyorum.
Mesleğe başladığınız zamanki teknikler yıllar geçtikçe nasıl bir değişime uğradı?
Şöyle bir değişiklik oldu, şimdiki malzemeler daha kaliteli, ipek gibi. Günümüzde internetten her şeyi kolaylıkla bulup sipariş edebiliyorsunuz. Eskilerde olsa o malzemenin kalitelisini bulmak ayrı dert onu elimize ulaştırmak ayrı dertti. Şimdi bu işler daha kolay ve basitleşti.
Yemenicilik mesleğinin zor yanlarından bahseder misiniz?
Bu işi nesilden nesile yaptığımız için bize zor gelmiyor. Çıraklık dönemi alışma süreci olduğu için zor geçmişti. Onun dışında tek olumsuz zor yanı, istediğimiz malzemeyi bulamamak oluyor, maalesef bu durum bizi üzüyor.
Sizi daha çok yerliler mi tercih ediyor yoksa yabancılar mı?
Bu belli olmayan bir durum, dönemleri oluyor. Yazın daha çok turist geliyor. Yerli, yabancı karışık ama şu sıralar Tayvanlı ve Çinli turistler merak edip geliyorlar ve ilgileri çok fazla. Biz işimizi genellikle kışın yapıyoruz ama o zaman da turistler gelmiyor. Geldiği zaman da bu mesleğe çok büyük ilgi oluyor.
Yemenicilik mesleğine zamanla ilginin azaldığını düşünüyor musunuz?
Ürettiğimiz yemenileri herkes almıyor. Ayakkabıyı bilen, derisini bilen, bu işe merak salmış insanlar alıyor. Yemeni alanların kemik bir kitlesi var. Azalan veya artan bir ilginin olduğunu söyleyemem.
”SÜREKLİ GÜNDEMDE OLMAK GÜZEL BİR ŞEY”
Son yemenicilerden birisi olmak sizi nasıl hissettiriyor?
Sürekli gündemde olmak güzel bir şey. Sizin gibi röportaj yapanlar oluyor, bu durum bizi motive ediyor. Yemenicilik mesleğinde son temsilci olsak da biz sanata devam edeceğiz. Sayın Valimiz ve Sayın Belediye Başkanımızın destekleri ile birilerine bu işi öğreterek yemenicilik mesleğinin unutulmamasını sağlayacağız. Yakın zamanda bu konuda bir çırak yollanarak onlara bu işi öğreterek, unutulan meslekler listesinden yemeniciliği çıkarmayı hedefliyoruz.
Başkaya, yolu düşen herkesin mutlaka dükkanına uğramalarını ve tarihî mesleklerin unutulmamasını söyleyerek güzel dileklerini ve teşekkürlerini iletti.
Editör: Halil Tükenmez
